* ປະທານ ສຸພານຸວົງ ແມ່ນເຊື້ອ ເຈົ້າເປັນໂອລົດຂອງເຈົ້າມະຫາອຸ ປະລາດ ບຸນຄົງ ແລະ ໝ່ອມຄຳອ້ວນ ໄດ້ຮັບການສຶກສາໃນລະດັບສູງທັງພາຍໃນ ແລະ ຕ່າງປະເທດ. ຢູ່ໃນຖານະດັ່ງກ່າວ ທ່ານປະທານ ສູພານຸວົງ ໄດ້ດຳລົງຊີວິດ ຢ່າງສະໜຸກສຸກສະບາຍ ໃນສັງຄົມ ແຕ່ທາງກົງກັນຂ້າມປະທານ ສຸພານຸວົງ ເກີດບໍ່ເລືອກເສັ້ນທາງດັ່ງກ່າວ ໃນຂະນະທີ່ປະເທດຊາດ ຍັງຖືກຮຸກຮານ ແລະ ຖືກກົດຂີ່ຂູດຮີດ ຈາກພວກຈັກກະພັດ ລ່າເມືອງຂຶ້ນ ພາຍຫລັງ ການປະຕິວັດ ເດືອນສິງຫາ ຢູ່ຫວຽດນາມ ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະ ປະທານໂຮ່ຈີ່ມິງ ໄດ້ ເຊີນປະທານ ສຸພານຸວົງ ທີ່ພວມເຮັດວຽກ ຢູ່ເມືອງວິນ ໄປນະຄອນ ຮ່າໂນ້ຍ ເພື່ອພົບປະຫລັງຈາກນັ້ນ ເພິ່ນໄດ້ຮັບການ ຊ່ວຍເຫລືອ ຈາກຜູ້ນຳຫວຽດນາມ ໃນການຈັດຕັ້ງກອງທະຫານປະສົມ ລາວ-ຫວຽດນາມ ຂຶ້ນຢູ່ລາວ ເພື່ອດຳເນີນ ການຕໍ່ສູ້ຕ້ານ ພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ ຍາດເອົາຄວາມ ເປັນເອກະລາດ ມາໃຫ້ປະຊາ ຊົນລາວ ການພົບປະຄັ້ງນັ້ນ ໄດ້ສ້າງຄວາມປະທັບໃຈ ຢ່າງເລິກເຊິ່ງທີ່ສຸດ ໃນຊີວິດ ການເຄື່ອນໄຫວ ປະຕິວັດ ຂອງປະທານ ສຸພານຸວົງ. ຫລັງຈາກນັ້ນ ປະທານ ສຸພານຸວົງ ໄດ້ເດີນທາງ ກັບຄືນປະເທດ ຕາມເສັ້ນທາງເລກທີ 9 ເມື່ອມາຮອດ ເມືອງເຊໂປນ ແຂວງສະຫວັນນະ ເຂດ ເພິ່ນໄດ້ຮັບການ ຕ້ອນຮັບຢ່າງອົບອຸ່ນ ຈາກຊາວເມືອງ ແລະ ໃນທີ່ນັ້ນ ປະທານ ສຸພານຸວົງ ໄດ້ກ່າວປາ ໄສຕໍ່ໜ້າຝູງຊົນ ທີ່ມາເຕົ້າໂຮມກັນ ຢ່າງຫລວງຫລາຍ ເປັນຄັ້ງທຳອິດ ໂດຍທ່ານໄດ້ກ່າວວ່າ “ແຜ່ນດິນ ລາວຕ້ອງແມ່ນຄົນລາວ ເປັນເຈົ້າຂອງດັ່ງນັ້ນ ພວກເຮົາທຸກ ຄົນ ຕ້ອງສາມັກຄີກັນ ໂຮມແຮງກັນຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດ ອັນແສນຮັກ ຂອງພວກເຮົາຄືນມາ ໃຫ້ໄດ້” ຄຳເວົ້ານີ້ ໄດ້ກາຍເປັນກຳລັງແຮງ ມະຫາສານ ປະກອບສ່ວນ ເຂົ້າໃນການປຸກລະດົມ ປະຊາຊົນລາວ ບັນດາເຜົ່າ ໃຫ້ສາມັກຄີກັນລຸກ ຂຶ້ນຕໍ່ສູ້ຕ້ານ ພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນ ແບບເກົ່າ ແລະ ແບບໃໝ່ໃນເວລາຕໍ່ມາ.
ນີ້ແມ່ນຈຸດເລີ່ມຕົ້ນແຫ່ງພາລະກິດປະຕິວັດທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງປະທານ ສຸພານຸວົງ ຈຶ່ງເປັນບາດລ້ຽວທີ່ໃຫຍ່ຫລວງທີ່ສຸດ ໃນຊີວິດຂອງເພິ່ນເປັນ ການເປີດສາກ ໄລຍະແຫ່ງການອຸທິດ ເລືອດເນື້ອເຫື່ອແຮງ ແລະ ສະຕິປັນຍາ ເຂົ້າໃນພາລະກິດ ຕໍ່ສູ້ກູ້ຊາດ ຕ້ານພວກລ່າ ເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ ແລະ ແບບໃໝ່. ປີ 1945 ປະຊາຊົນລາວ ໄດ້ລຸກຮືຂຶ້ນ ຍຶດອຳນາດຢູ່ວຽງຈັນ ແລະ ໄດ້ປະກາດສ້າງຕັ້ງ ລັດຖະບານລາວ ອິດສະຫລະຂຶ້ນ ປະທານ ສຸພາສຸວົງ ໄດ້ຮັບການແຕ່ງຕັ້ງ ໃຫ້ເປັນລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງ ການຕ່າງ ປະເທດ ທັງດຳລົງຕຳແໜ່ງ ຜູ້ບັນຊາການສູງສຸດ ຂອງກອງກຳລັງ ປະກອບອາວຸດແນວລາວອິດສະຫລະ ພາຍໃຕ້ການບັນຊາ ຂອງເພິ່ນມີຫລາຍ ບັ້ນຮົບທີ່ພົ້ນເດັ່ນ ໃນນັ້ນ ມີບັ້ນຮົບປ້ອງກັນໂຕ ເມືອງທ່າແຂກ ທີ່ລືຊື່ ເມື່ອພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ ກັບຄືນມາ ຮຸກຮານປະເທດເຮົາ ເປັນຄັ້ງທີສອງ ເຖິງວ່າພວກສັດຕູ ຈະມີກຳລັງພົນ ພ້ອມອາວຸດ ຍຸດທະພັນ ຫລາຍກວ່າ ແລະ ທັນສະໄໝ ກວ່າຫລາຍເທົ່າ ພ້ອມທັງໄດ້ຮັບການ ສະໜັບສະໜູນ ຈາກເຮືອນບິນຖິ້ມ ລະເບີດຈຳນວນ ຫລາຍລຳ ແຕ່ກຳລັງປະກອບອາວຸດປະສົມ ລາວ-ຫວຽດນາມ ພາຍໃຕ້ ການບັນຊາ ຂອງປະທານ ສຸພານຸວົງ ກໍໄດ້ສູ້ຮົບ ຢ່າງພິລະອາດຫານໃນການຕໍ່ສູ້ໃນບັ້ນຮົບປ້ອງກັນຕົວເມືອງທ່າແຂກເຮັດໃຫ້ເພິ່ນໄດ້ຮັບບາດເຈັບສາຫັດ ແລະ ໄປປິ່ນປົວເປັນເວລາຍາວນານຈຶ່ງສາມາກັບຄືນມາສືບຕໍ່ ນຳພາການປະຕິວັດ ຈົນໄດ້ຮັບໄຊຊະນະ.
ພາຍຫລັງປະເທດຊາດໄດ້ຮັບການປົດປ່ອຍ ຢ່າງສົມບູນປະທານ ສຸພານຸວົງ ໄດ້ຮັບພາລະໜ້າທີ່ໜັກໜ່ວງ ແລະ ຍິ່ງໃຫຍ່ໃນນາມ ປະທານປະເທດ ທັງເປັນປະທານສະພາ ປະຊາຊົນສູງສຸດ ເຊິ່ງປະທານ ສຸພານຸວົງ ໄດ້ເຮັດວຽກ ຢ່າງໜັກຮ່ວມກັບ ຄະນະ ນຳ ເພື່ອນຳພາປະເທດຊາດ ທີ່ຍັງອ່ອນນ້ອຍ ແລະ ຖືກສັດຕູບີບຮັດ ໃນທຸກດ້ານແຕ່ກໍສາມາດ ຜ່ານຜ່າພາຍຸລົມແດງມາໄດ້ ແລະ ເຕີບໃຫຍ່ຂຶ້ນ ຢ່າງໝັ້ນຄົງ ຈົນເຖິງປັດຈຸບັນ. ພາສິດບູຮານລາວ ເຄີຍສອນໄວ້ວ່າ “ເມື່ອໄດ້ກິນເຂົ້າ ກໍໃຫ້ຄິດເຖິງຄຸນນາ ເມື່ອໄດ້ກິນປາ ກໍໄດ້ຄິດ ເຖິງຄຸນນ້ຳ” ພວກເຮົາພະນັກງານ ສະມາຊິກພັກ ທະຫານຕຳ ຫລວດກຳມະກອນ ແລະ ປະຊາຊົນ ບັນດາເຜົ່າ ທີ່ເປັນຜູ້ສືບທອດ ຄວນສະແດງ ອອກເຖິງຄວາມ ກະຕັນຍູຮູ້ຄຸນ ໂດຍການ ຮ່ຳຮຽນເອົາແບບ ຢ່າງການເສຍສະຫລະ ຄວາມສຸກສ່ວນໂຕ ເພື່ອສ່ວນລວມ ນ້ຳ ໃຈປະຕິວັດ ສຸດກົດສຸດປາຍ ການດຳລົງຊີວິດ ທີ່ລຽບງ່າຍປອດໃສ ຂາວສະອາດ ແລະ ປະຢັດຊັດທ່ຽງຮ່ຳຮຽນ ເອົານ້ຳໃຈ ພິລະອາດຫານ ບໍ່ຍອມຈຳນົນຕໍ່ສັດຕູ ແລະ ນ້ຳໃຈອົດທົນ ພາກພຽນດຸໝັ່ນ ໃນການສຶກສາ ຮ່ຳຮຽນ ເຖິງແມ່ນ ຈະຢູ່ໃນສະພາບການໃດ ປະທານ ສຸພານຸວົງ ກໍມີ ຄວາມທຸ່ນທ່ຽງ ມີຫລັກໝັ້ນ ແລະ ເປັນແບບຢ່າງ ໃຫ້ແກ່ມະຫາຊົນ ປະທານ ສຸພານຸວົງ ຢູ່ໃນດວງໃຈ ຂອງປະຊາຊົນລາວ ເຮົາຕະຫລອດໄປ!.
